Nieuwe wereld

Ik ben gefabriceerd in China. Niet dat dat me veel kan schelen, maar ik heb het in een nieuwsgierige bui toch maar eens opgezocht. Vervolgens ben ik vervoerd naar Nieuw-Zeeland, een klein geïsoleerd landje in Oceanië. Van deze reis herinner ik me weinig. Sowieso herinner ik me weinig van de tijd voor de periode die ik de ‘New World periode’ ben gaan noemen. Een toepasselijkere naam had deze supermarktketen trouwens niet kunnen kiezen. Moderne psychologen zouden me misschien hechtingsproblematiek willen aanpraten. Ik denk zelf dat het allemaal wel wat meevalt. 

De New World periode heb ik als een spannende tijd ervaren. Dagelijks zag ik honderden mensen voorbij komen. Soms keken ze me recht aan. Toch zagen ze me nooit. De eerste dagen vond ik erg spannend. Zou iemand me meenemen? Na een week realiseerde ik me dat het in praktijk allemaal toch wat anders werkte. Je moest geluk hebben, zo leerde ik. Iemand moest oprecht geïnteresseerd in jou zijn. In jou willen investeren. Alleen dan was er kans op een nieuwe toekomst. Soms vroeg ik me af of deze dag ooit zou komen. Of ik, gezien mijn kleurtje, niet gediscrimineerd zou worden. Voor altijd een blauwtje zou lopen. De dag dat mijn leven voorgoed veranderde, herinner ik mij nog als de dag van gister. Een jonge vrouw liep regelrecht op mij af. Mijn hart bonkte zo hard, dat ik even bang was dat het glas zou breken. Ze keek me peinzend aan. Toen pakte ze me vast. Droeg me naar de kassa, naar de uitgang. Ze droeg me regelrecht mijn nieuwe leven in. Ik trad binnen in mijn nieuwe wereld.

De eerste weken konden we rustig aan elkaar wennen. Ik ontdekte dat ze Anke heet en zich voor een aantal weken in Opotoki had gevestigd. Ik zag hoe ze dagelijks ploeterde achter een laptop. Ze had klaarblijkelijk een grote klus te klaren. De klus en frustratie leken groter dan het geld dat ze er uiteindelijk voor zou krijgen. Ik weet dat het egoïstisch klinkt, maar stiekem vond ik deze periode heel fijn. Ik kreeg het gevoel dat ik een belangrijke functie had. Anke leek me nodig te hebben. Zelfs bijna afhankelijk van me te zijn. Dit voelde ik niet alleen sterk, ze sprak het ook regelmatig uit naar haar vriendin Marleen. Deze laatstgenoemde kwam vaak bij Anke langs. Ik mocht Marleen meteen. Niet alleen hielden we Anke in deze periode samen op de been, maar ook Marleen kon erg van mijn aanwezigheid genieten. Ik deed er toe. 

Ik was erbij toen Anke jarig was. Toen ze samen met Marleen een taart bakte en naar een kustplaatsje liftte. Ze sliepen bij een ontzettend vriendelijke man, in een oude schoolbus. Het was vlakbij het strand en de zon scheen. ’S avonds zongen Marleen en de man voor haar. De kracht zat in de eenvoud. Ik zag Anke glunderen. Het moet wel heel slecht met mijn mensenkennis gesteld zijn, wil ik niet kunnen raden wat ze toen dacht: dit is de perfecte verjaardag. Al was het ook wel een beetje confronterend. Ik zal nooit meer Anke’s gezicht vergeten toen ze Marleen’s cadeau uitpakte: Anti-verouderingscrème. 

Anke stopt me altijd zorgvuldig in haar linnen boodschappentas. Ik krijg de indruk dat ze niet wil dat mij iets overkomt. Vaak kan ik net over de rand van de tas heen kijken. Zo ook de dag dat Anke en Marleen besloten om van de oostkust naar de westkust te liften. Vanuit de boodschappentas genoot ik mee. Veel auto’s. Nog meer regen. En vooral heel veel kilometers. Een paar dagen later ontmoette ik ook Carlien. Ze deden met z’n drieën een meerdaagse hike. Dit moet erg mooi zijn geweest. Ik weet het zelf niet, want ik bleef achter in Tinus, Carlien’s busje.

Wel heb ik mooie herinneringen aan de dagen erna. Marleen had Anke voor haar verjaardag een kaartje gegeven voor Womad, een groot festival. Het kaartje bleek helaas nep. Oeps. Uit de verhalen maak ik op dat Anke geweigerd werd bij de ingang. Ze moesten een nieuw kaartje kopen. Online. Ze wilden dit even snel, online, regelen. Helaas, hiervoor was een TAN code verreist. Deze werd naar een Nederlands nummer gestuurd. Het Nederlandse simkaartje moest dus in de telefoon. Beide dames hadden echter een nieuwe telefoon gekocht, die alleen een simkaart uit Nieuw-Zeeland accepteert. Dan maar even in de oude telefoon. Verhip, die van Marleen werkte niet. Die van Anke dan. Eerst een poosje aan het infuus. Uiteindelijk startte ze op. Om de telefoon te openen was echter een pinnetje nodig. Het pinnetje was in de backpack. De backpack was in de auto. Of toch niet? De backpack was kwijt. Dan maar een telefoon lenen van de buurvrouw. Deze werkte niet. Lang verhaal kort: de eerste avond kregen ze weinig mee van het festival. Maar dit is de dagen erna ruimschoots gecompenseerd. Ik was in mijn nopjes. Marleen en Anke maakten deel uit van een groep van acht vrijwilligers die op het festival werkten. En raad eens wie ieders held was tijdens de brakke ochtenden?

Toch kwam het echte feest voor mij pas later. Anke deed de Tangariro crossing: een wereldbekende hike. ‘’Alsof je op de maan loopt’’ hoorde ik Anke zeggen. ‘’Als je de honderden andere hikers tenminste even wegdenkt.’’ Daarna besloot ze voor tien dagen in Taupo te gaan kamperen. Ze kocht een tent en zocht een goed plekje op een gratis ‘camping’, die bestond uit gras en vijf dixies. Deze kon je in het donker op basis van de geur terugvinden. Iedere dag was hetzelfde. Wassen in de rivier. Ontbijten bij het tentje. Vijfenveertig minuten lopen naar het dorpje. Koken. En als het dan donker werd, met vijf lagen kleren aan het tentje weer in. Zichzelf al vloekend in slaap pratend: ‘’het is echt veel te koud voor deze ongein.’’ Zichzelf in de ochtend dankbaar toesprekend: ‘’dit was het beste idee ooit.’’ Mijn absoluut hoogtepunt waren de ochtenden. Anke leerde een paar jongens kennen die vaak even bij haar tentje kwamen buurten. En hoewel bij hen in de middag de drank, sigaretten en wiet domineerden, was de ochtend van mij. ‘’Koffie?’’ zei Anke dan. Dankbaar knikten de jongens. Ik straalde. Dit pakt niemand mij meer af.

Naarmate de tijd verstreek, leerde ik Anke goed kennen. Zo ontdekte ik dat ze een groot hekel heeft aan afscheid nemen. Ook zag ik haar soms met een verbeten gezicht naar haar bankrekening kijken. Ik wist dan: dit gaat niet lang meer duren. Er moet weer brood op de plank komen. Het werk zoeken vond ze lastig. Wat wilde ze doen? Wat waren haar diploma’s hier waard? Op welke manier wilde ze in dit land haar bijdrage leveren? Meerdere (Skype-)gesprekken, kijkjes op boerderijen, vervelende werkhostel eigenaren, afwijzingen, besluiteloosheid – het was vallen en opstaan. Soms zag ik de twijfel in haar ogen. Deed ze eigenlijk nog wel het goeie? Moest ze niet terug naar Nederland gaan? Wekenlang dwaalde ze besluiteloos rond. Een backpack op haar rug, ik in die beruchte linnen tas en haar ziel onder de arm. Zelfs ik kon in deze periode weinig voor haar betekenen. Iets dat ik op mijn beurt moeilijk vond. Op een dag veranderde er echter iets. Zag ik de vastberadenheid terug in haar ogen. Anke was terug. Vanuit de linnen tas klonk een zucht van verlichting.

Ze verbleef een paar weken bij een jong gezin in Napier, waar ze op de kinderen paste en tuinierde. Ik zag haar stralen toen de driejarige Angus haar zacht vroeg:  ‘’Enkuh? Why is the sun following us?’’ Toen de zesjarige Vin enthousiast de klas uitrende om haar een knuffel te geven. Ze straalde ook toen ze talloze uren op de mountainbike rond reed. Toen ze Marleen na een paar maanden weer terug zag. Toen ze de wijsheden van een 89 jarige oude vrouw absorbeerde. Ze bleef hier tien dagen en hielp haar in de tuin. Ze woont geïsoleerd, te midden van de vele indrukwekkende groene heuvels die Nieuw-Zeeland rijk is. Voor een bezoek aan de buren namen ze de auto. Of nou ja, in theorie dan. In praktijk kwam het er op neer dat het vrouwtje Anke op donderdag een compliment gaf over haar rijstijl. Op vrijdag wilden ze de auto nemen. Naar de buurvrouw dus. En reed Anke de auto klem op de oprit. Moest een tractor de auto lostrekken. Oeps. Toen straalde ze wel iets minder. 

Anke straalde wel weer toen ze overal zo gastvrij ontvangen werd. Iedere avond was er wel iemand waar ze mocht logeren. En altijd weer die lieve woorden bij het afscheid. ‘’Je bent hier altijd welkom.’’ Of toen ze onverwacht een lift kreeg van een man. Een dode geit in de achterbak. Zijn levensverhaal dwarrelde tussen hen in. Geld hoefde hij niet. ‘’Doe maar een goede daad.’’ Op zulke momenten zag ik haar reislustigheid in alle hevigheid oplaaien. Zo zag ik haar het allerliefst.  

Na vier maanden was het tijd om de oversteek te maken naar het veel beloofde Zuidereiland. Ik kon het niet laten om mee te kijken. De veerboot trakteerde ons op spectaculaire uitzichten en bracht ons in Picton. Een vrouw kwam naast Anke op het dek staan. Ze hield het niet meer van de spanning. ‘’Kijk die bergen dan’’ zuchtte ze. ‘’Het is mijn eigen land en toch heb ik het Zuidereiland nog nooit gezien. Ik kan niet wachten!’’ We reisden door naar Christchurch, waar Anke na twee maanden weer herenigd werd met Carlien. Een biertje hier, uiteten daar, die dames hadden het goed voor elkaar.

Maar aan al het mooie komt een eind en zo kwam het dat Anke Carlien ook weer uitzwaaide. We vervolgden onze weg naar het zuiden. Op naar het volgende avontuur. We zouden liften. Die ochtend was Anke druk in de weer met haar liftbord kunstwerkje. Ze kreeg goedkeurende blikken van een aantal jongens in het hostel. Stoer, vonden ze het. Ze zei dat ze het avontuur zo leuk vond. Het niet weten waar ze terecht zou komen. Ze trok nonchalant haar schouders op. Zij deed het allemaal wel even. Glimlachend incasseerde ze alle lof en ze trok haar overmoedige schoenen aan. Haar loeizware backpack leunde op haar rug. (Carlien had haar geadviseerd ‘haar spullen toch echt eens uit te zoeken’. Een uur later gaf ze Anke enorme fleecetruien. Of ze hier de komende weken misschien even op wilde passen.)

Drie uren later stond ze zeiknat en bibberend langs de kant van de weg. De letters op het bordje huilden. Na een uur wandelen, had ze uiteindelijk deze plek gevonden. Toch was deze niet helemaal naar wens. De automobilisten leken deze gedachte te delen. Niemand stopte. Met haar staart tussen de benen, liet ze zich door de bus naar Dunedin brengen. Haar ego kroop onder de stoel. Ze had gelijk gekregen. Dit had ze vanmorgen niet kunnen raden. Eenmaal in de bus aangekomen scheen de zon. De mislukte avonturen van Anke O. Ik voel een boek aankomen. Maar zeg dit maar niet tegen haar. Ze kwam uiteindelijk aan in het donker, en wederom in stromende regen. Precies aan de andere kant van het stadje. Haar mobiel was leeg. Ze kreeg een lift van een medewerker van het busstation, die haar een kijkje achter de schermen gaf. Had ze toch nog een beetje avontuur. Dapper hoor.  

Dunedin dus, waar Anke een man zal ontmoeten waar ze misschien voor kan werken. Het zou perfect kunnen zijn. Ze zou hem een paar maanden kunnen helpen in zijn gezin. Een eigen huisje, een auto, Carlien en Marleen om de hoek. Of het ook zo fantastisch uit zal pakken? Dat is natuurlijk koffiedik kijken. Ze kan natuurlijk best haar eigen koffieboontjes doppen, maar als het geen zuivere koffie is, zal ik er voor haar zijn. Maken we samen oploskoffie. En gaan we gewoon weer bij iemand anders op de koffie. Want Anke investeerde ooit in mij. Nu investeer ik in haar. De (nieuwe) wereld lonkt. En we gaan het samen aan.

Bedankt voor het lezen van mijn verhaal. Kom anders later in Nederland eens een bakje bij Anke halen. Ik kijk er naar uit om je te ontmoeten. Zorg jij voor taart?